Στις αίθουσες των δικαστηρίων έχει μεταφερθεί η κόντρα που μαίνεται εδώ και ένα χρόνο μεταξύ της ΔΕΗ και των ιδιωτών ανταγωνιστών της, που επιχειρούν να αλώσουν το χαρτοφυλάκιό της αποσπώντας αρχικά εμπορικούς πελάτες της αρχίζοντας από τις αλυσίδες σούπερ μάρκετ.
Πριν από έναν μήνα η θυγατρική της αυστριακής Verbund Εnerga, εκ των κύριων μέχρι σήμερα ανταγωνιστών της ΔΕΗ στην αγορά λιανικής, κατέθεσε προσφυγές στο Συμβούλιο της Επικρατείας κατά της απόφασης που έλαβε η κυβέρνηση να επιμερίσει και στα τιμολόγια των ιδιωτικών εταιρειών τις χρεώσεις για τη χρήση δικτύου και συστήματος, καθώς και για τις λεγόμενες Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ).
Για να κατανοήσει κανείς τι είναι οι ΥΚΩ, πρόκειται για την πώληση ενέργειας από τη ΔΕΗ στα νησιά και στους πολυτέκνους, σε τιμές πολύ κάτω του κόστους για λόγους κοινωνικής πολιτικής. Το 2008 επιβάρυνε τη ΔΕΗ με 450-500 εκατ. ευρώ, αλλά στο εξής θα το μοιράζεται αναλογικά με τους ανταγωνιστές της.
Ως επιχείρημα στην προσφυγή της, η Verbund επικαλείται το γεγονός ότι η υπέρμετρη αύξηση των χρεώσεων αυτών (έως 70%) θέτει σε κίνδυνο την παρουσία της στην αγορά, καθώς και ότι η αιφνίδια επιβολή τους τον Ιούνιο του 2009, εν μέσω δηλαδή του έτους, ακυρώνει τα επενδυτικά σχέδιά της που είχαν γίνει το 2008, με άλλο κόστος.
Ωστόσο η ΔΕΗ απαντά ότι ακόμη και μετά την επιβολή των χρεώσεων στους ανταγωνιστές της, το περιθώριο κέρδους τους παραμένει μεγάλο, σε κάποιες μάλιστα κατηγορίες πελατών της φτάνει και άνω του 50%.
Η διαμάχη των δύο παικτών και η δικαστική εξέλιξη είναι πολύ σοβαρή, αφού αναδεικνύει την κόντρα για τα μερίδια της ενέργειας, ενώ θα κρίνει γενικώς τη διαμόρφωση των όρων στο παιχνίδι της απελευθέρωσης της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας.
Αλλάζουν οι όροι του παιχνιδιού Από τις αρχές του έτους, η δυναμική είσοδος στην εμπορία ηλεκτρικού ρεύματος της Verbund Εnerga και αργότερα της Βlue Αegean Εnergy είχε ως αποτέλεσμα, χάρη στις χαμηλότερες τιμές που προσέφεραν, να αποσπάσουν από τη ΔΕΗ σημαντικό αριθμό πελατών της (πλήθος καταστημάτων των αλυσίδων Σκλαβενίτης, Α-Β Βασιλόπουλος, Ατλάντικ κ.ά.).
Μπροστά στον κίνδυνο να απολέσει στο μέλλον ακόμη μεγαλύτερο μερίδιο, η ΔΕΗ αλλά και η ΓΕΝΟΠ άρχισαν να πιέζουν συστηματικά το υπουργείο Ανάπτυξης προκειμένου να ενσωματωθούν στα τιμολόγια και των ιδιωτών προμηθευτών χρεώσεις για ΥΚΩ, δίκτυο και σύστημα.
Μέχρι και τον Ιούνιο οι τελευταίοι είχαν συγκριτικό πλεονέκτημα έναντι της ΔΕΗ, αφού το ρεύμα που πωλούσαν δεν επιβαρυνόταν με άλλες χρεώσεις και επομένως κατάφερναν να έχουν καθαρό κέρδος από τις ανταγωνιστικές τιμές που προσέφεραν.
Με την ενσωμάτωση των χρεώσεων αυτών στα τιμολόγια και των ιδιωτών, χάθηκε αυτόματα το συγκριτικό πλεονέκτημα, μειώθηκε το περιθώριο κέρδους τους και πλέον είναι υποχρεωμένοι να επιστρέφουν στη ΔΕΗ αυτές τις χρεώσεις.
Οι ιδιώτες προμηθευτές ανησυχούν ότι οι πελάτες που απέσπασαν δεν θα έχουν πλέον λόγο να παραμείνουν σε αυτούς αφού- όπως υποστηρίζουν- η τιμή του ρεύματος που θα καλούνται να πληρώνουν ουσιαστικά εξισώνεται με αυτή που προσφέρει η ΔΕΗ.
Αν συνυπολογιστεί το γεγονός ότι, όπως τουλάχιστον λένε, η ΔΕΗ έχει τη δυνατότητα να ρυθμίζει τη χονδρική τιμή [Οριακή Τιμή Συστήματος (ΟΤΣ)], αντιλαμβάνεται κανείς γιατί έχουν θορυβηθεί.
Τι υποστηρίζουν οι ιδιώτες
Τα προαναφερόμενα ώθησαν τη Verbund να προσφύγει τον Αύγουστο στο Συμβούλιο της Επικρατείας.
Την εβδομάδα που πέρασε μάλιστα κατέθεσε διαταγή για προσωρινή αναστολή της απόφασης του υπ. Ανάπτυξης σχετικά με την επιβολή χρεώσεων δικτύου και συστήματος μέχρι την οριστική εκδίκαση της αίτησής της. Σύμφωνα με τις πληροφορίες, η απόφαση του ΣτΕ για την προσωρινή αναστολή θα εκδοθεί εντός της εβδομάδος.
Η εταιρεία, όπως άλλωστε και όλες όσες ετοιμάζονται να δραστηριοποιηθούν στη λιανική, υποστηρίζει ότι δεν έχει αντίρρηση να επιβαρύνει τους πελάτες της με αυτές τις χρεώσεις, αντιδρά όμως σε δύο θέματα.
Πρώτον, επειδή οι χρεώσεις που ανακοίνωσε το υπουργείο είναι πάρα πολύ υψηλές- μέχρι και 70% σε σχέση με πέρυσι- και δεύτερον, επειδή επιβλήθηκαν εν τω μέσω του έτους και όχι στα τέλη του προηγουμένου.
Ως αποτέλεσμα, δηλώνει αιφνιδιασμένη εφόσον όταν έκανε τα συμβόλαια με τους πελάτες της δεν γνώριζε ότι θα κληθεί να πληρώσει επιπλέον κόστος.
Γι΄ αυτό και ζητά αυτή η αναδρομική επιβάρυνση να μην ισχύσει για φέτος. Ισχυρίζεται μάλιστα πως η επιβολή αυτών των υψηλών χρεώσεων, «και μάλιστα στη φάση του ανοίγματος της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, όπου η ΔΕΗ εξακολουθεί να κατέχει πάνω από το 99%», οδηγεί στον αφανισμό της και πως «οι δυνατότητες κερδοφορίας είναι πλέον μηδενικές«.
Για το υπουργείο Ανάπτυξης ωστόσο και στη ΔΕΗ αυτές οι χρεώσεις ακολουθούν την κοινοτική πρακτική, ενώ για τη ΡΑΕ υπολογίστηκαν βάσει του κόστους κατά το προηγούμενο έτος.
Το θέμα έχει τεθεί και από πλευράς Κομισιόν, η οποία απευθυνόμενη στην ελληνική κυβέρνηση της επισημαίνει ότι δεν έχει ρυθμιστεί έγκαιρα ο επιμερισμός των χρεώσεων ΥΚΩ σε όλους τους παίκτες της αγοράς.
Σύμφωνα μάλιστα με τη νομοθεσία περί απελευθέρωσης της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, έπρεπε να έχει επιλυθεί εντός του 2006.