Η ΔΕΗ χαιρετίζει την πρωτοβουλία της Πολιτείας για τη μελέτη και την κατάρτιση του
ενεργειακού σχεδίου της χώρας και είναι πρόθυμη να συμβάλει με την τεχνογνωσία και
εμπειρία της, για την επιτυχή ολοκλήρωση του έργου, αλλά και την αντιμετώπιση των
προκλήσεων που τίθενται. Ελπίζουμε μάλιστα να ολοκληρωθεί σύντομα για να συμβάλει
και στην επιτυχία της αποεπένδυσης των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ, που είναι σε εξέλιξη.
Οφείλουμε να επισημάνουμε ότι
1. η διαδικασία κατάρτισης του ενεργειακού σχεδιασμού της χώρας πρέπει να
αντιμετωπιστεί ως μία συνεχής και συστηματική προσπάθεια η οποία θα
αποσκοπεί στην επικαιροποίηση και επανεξέταση των επιλογών που έχουν
διατυπωθεί.
2. Αυτή η διαδικασία θα πρέπει να υποστηρίζεται από κάποια συγκεκριμένη και
σταθερή δομή του Υπουργείου με πλήρη επιστημονική επάρκεια η οποία θα έχει
την ευθύνη για τη διαρκή παρακολούθηση των θεμάτων και τη διαρκή
διαβούλευση των απόψεων που διατυπώνονται από όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη,
αλλά και την ανάληψη πρωτοβουλιών για τη διεξαγωγή μελετών και άλλων
δράσεων .
Ο ενεργειακός σχεδιασμός είναι θεμέλιο της ανάπτυξης της χώρας αλλά και το βασικό
εφόδιο για τον προσανατολισμό της αναπτυξιακής στρατηγικής, των ποικίλων πολιτικών
εκπαίδευσης, χρηματοδότησης κλπ., των διακρατικών σχέσεων και πολλών άλλων
αναγκαίων δράσεων για την επίτευξη του τελικού στόχου που είναι η εδραίωση ενός
κράτους που διασφαλίζει ευημερία και ανάπτυξη ισότιμα σε όλους τους πολίτες του.
Για όλα αυτά ο ενεργειακός σχεδιασμός θα πρέπει πρώτιστα:
• Να προάγει τη βελτίωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος των ενεργειακών
δραστηριοτήτων.
• Να παρέχει ενέργεια με το ελάχιστο κόστος που είναι απαραίτητο για τη βελτίωση
της ανταγωνιστικότητας της Ελληνικής Οικονομίας. Να σημειώσουμε ότι σύμφωνα
με μελέτη της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδας η όποια βελτίωση της
ανταγωνιστικότητας προέκυψε από τη μείωση των μισθών στη χώρα στη διάρκεια
της κρίσης, εξανεμίστηκε από την αύξηση του ενεργειακού κόστους.
• Να διασφαλίζει την ασφάλεια εφοδιασμού με την ελαχιστοποίηση της ενεργειακής
εξάρτησης της χώρας από εισαγόμενα καύσιμα, παρέχοντας τη μέγιστη δυνατή
ενεργειακή αυτάρκεια, ώστε να προστατεύει την οικονομική δραστηριότητα στη
χώρα από την όποια αβεβαιότητα δημιουργούν ποικίλες γεωπολιτικές
ανισορροπίες.
• Να προάγει το επενδυτικό ενδιαφέρον σε προϊόντα και υπηρεσίες με υψηλή
εγχώρια προστιθέμενη αξία ώστε να συμβάλλει στον ισοσκελισμό του ισοζυγίου
πληρωμών.
Δεν πρέπει να λησμονούμε ότι η χώρα μας είναι στην άκρη της Ευρώπης. Οι πηγές
εφοδιασμού της είναι περιορισμένες.
Ειδικότερα στο χώρο της ηλεκτρικής ενέργειας, για να γίνουν όλα όσα προαναφέρθηκαν
πρέπει να δράσουμε στο πλαίσιο των στόχων που έχουν οριστεί από τη στρατηγική της
Ευρωπαϊκής Ένωσης και πιο συγκεκριμένα από το τρίπτυχο decarbonisation, digitalisation,
decentralisation. Σημαντικός στρατηγικός στόχος στα πλαίσια αυτού του τρίπτυχου είναι η
αξιοποίηση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ). Η πρόκληση που προκύπτει αφορά
τη διαδικασία μετάβασης για την εκπλήρωση αυτού του στρατηγικού στόχου.
Οι πιο διαδεδομένες σημερινές τεχνολογίες ΑΠΕ δεν διασφαλίζουν συνεχή και εγγυημένη
παροχή ενέργειας και ενώ θα πρέπει να αυξήσουμε τη διείσδυσή τους, πράγμα που είναι
και μέσα στη στρατηγική της ΔΕΗ, θα πρέπει ταυτόχρονα να διασφαλίσουμε την αδιάλειπτη
εξυπηρέτηση όλων των φορτίων, βάσης, ενδιάμεσων και αιχμής. Μέχρι να ωριμάσουν
επαρκώς οι τεχνολογίες αποθήκευσης ενέργειας, αυτή η αδιάλειπτη εξυπηρέτηση θα
επιτευχθεί υποχρεωτικά με τις θερμικές μονάδες που χρησιμοποιούν λιγνίτη αλλά και
φυσικό αέριο, με τρόπο όμως που να υπηρετούνται οι αρχές που αναφέραμε
προηγουμένως δηλαδή η οικονομικότητα και η ελαχιστοποίηση της εξάρτησης. Ενδεχόμενη
παραβίαση αυτών των αρχών και υπερβολική μεγέθυνση της διείσδυσης του φυσικού
αερίου, για παράδειγμα, θα σημάνει αύξηση του κόστους και αβεβαιότητα στον
εφοδιασμό. Επιπλέον οι μελέτες μας δείχνουν ότι –στο ποσοστό που οι θερμικές μονάδες
είναι απαραίτητες για την ενεργειακή επάρκεια- είναι οικονομικότερο να επενδύσει κανείς
σε υφιστάμενες λιγνιτικές μονάδες για να παρατείνει τη ζωή τους, παρά να τις αποσύρει
και να κατασκευάσει στη θέση τους νέες μονάδες φυσικού αερίου. Η διάρκεια του
μεταβατικού σταδίου της απανθρακοποίησης θα εξαρτηθεί από το ρυθμό με τον οποίο θα
επιτευχθεί η διείσδυση των τεχνολογιών ΑΠΕ και αποθήκευσης που θα μπορούν να
υποκαταστήσουν τις θερμικές μονάδες στους ρόλους που προαναφέραμε.
Η θέση της ΔΕΗ για την ανάπτυξη και τη στήριξη της λιγνιτικής ηλεκτροπαραγωγής
συνδέεται με την αναγκαιότητα για τη χώρα σε επίπεδο ενεργειακού σχεδιασμού και όχι με
το στενό επιχειρηματικό της συμφέρον. Οι προκλήσεις του διαμορφούμενου νέου
ενεργειακού περιβάλλοντος και της ανάπτυξης της Επιχείρησης της υπαγορεύουν την
άμεση και έντονη στροφή της προς τις ΑΠΕ.
Η ΔΕΗ με το συγκεκριμένο ρόλο και βάρος της στο ενεργειακό τοπίο της χώρας διεξάγει
πλήθος μελετών. Στις μελέτες μας λαμβάνουμε σοβαρά υπόψη τη γεωγραφική απομόνωση
της χώρας από την Κεντρική Ευρώπη, πολλά κράτη μέλη της οποίας στηρίζουν τον
ενεργειακό τους εφοδιασμό είτε στην πυρηνική ενέργεια είτε στη μεγάλη υδροηλεκτρική
παραγωγή είτε στις πολλές διασυνδέσεις τους με τα άλλα κράτη-μέλη. Λαμβάνουμε υπόψη
και τις πολλές τεχνικές και άλλες απαιτήσεις που πρέπει να ικανοποιούνται για την ασφαλή
και ευσταθή λειτουργία ενός Συστήματος ηλεκτρικής Ενέργειας. Η άποψη που έχουμε
σχηματίσει είναι ότι η μετάβαση στη νέα εποχή στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας θα
πρέπει να βασίζεται στις παρακάτω βασικές αρχές-δράσεις:
• Να αξιοποιήσουμε στο μέγιστο δυνατό βαθμό τις υπάρχουσες υποδομές θερμικής
παραγωγής από ορυκτά προϊόντα άνθρακα, μέχρι την εξάντληση της οικονομικής
3
τους ζωής, μέσα στα πλαίσια των περιβαλλοντικών όρων που τους έχουν
χορηγηθεί.
• Να στηρίξουμε το άνοιγμα των αγορών της ηλεκτρικής ενέργειας στα πλαίσια του
Μοντέλου-Στόχου, χωρίς στρεβλώσεις. Να μη γίνει αναπαραγωγή του σημερινού
παθογενούς μοντέλου το οποίο έχει οδηγήσει στην αύξηση των τιμών και σε
σοβαρά προβλήματα ρευστότητας της αγοράς, με έντονες πιέσεις για τη
μετακύληση του κόστους στην κατανάλωση εις βάρος της κοινωνίας και της
οικονομίας.
• Να προωθήσουμε τον εξηλεκτρισμό των περισσότερων ανθρωπογενών
δραστηριοτήτων και τη διείσδυσή του ειδικά στις μεταφορές, τη θέρμανση και την
ψύξη.
• Να προωθήσουμε τη διασύνδεση των νησιών, που οδηγεί στη μείωση της
εξάρτησής τους από εισαγόμενα καύσιμα, την αύξηση της αξιοπιστίας της
ηλεκτροδότησής τους και τη μείωση του κόστους ηλεκτροδότησης.
• Να προωθήσουμε την εξοικονόμηση ενέργειας που είναι η πιο πολύτιμη πηγή
ενέργειας. Στα πλαίσια της εξοικονόμησης θα πρέπει να αναβαθμίσουμε τα δίκτυά
μας και να τα μετατρέψουμε σε έξυπνα δίκτυα, πράγμα που ήδη δρομολογούμε
μαζί με τη θυγατρική μας.
• Να στηρίξουμε τεχνολογίες αποθήκευσης της ενέργειας και ειδικά αυτές που θα
έχουν υψηλή προστιθέμενη αξία για τη χώρα όπως η αντλησιοταμίευση.
• Να επιδιώξουμε την περαιτέρω διείσδυση των τεχνολογιών ΑΠΕ αλλά και τη
μεγέθυνση της εγχώριας προστιθέμενης αξίας σε όλη την αλυσίδα αξίας από την
τεχνολογική έρευνα, την κατασκευή, τη λειτουργία και τη συντήρησή τους.
• Να εντείνουμε τη διεθνή συνεργασία για τη στήριξη και υλοποίηση έργων που θα
ενισχύσουν τις διεθνείς διασυνδέσεις της χώρας και θα περιορίσουν την εξάρτησή
της από μεμονωμένες πηγές εφοδιασμού.
• Να επανεκπαιδεύσουμε το έμψυχο δυναμικό της χώρας ώστε η διάχυση των
αρχών της βέλτιστης εκμετάλλευσης των ενεργειακών πόρων της χώρας να
αποτελέσει βασικό πυλώνα όλων των πολιτικών για το σχεδιασμό των
ανθρωπογενών δραστηριοτήτων.
Ευχόμαστε κάθε επιτυχία στο έργο σας.Κείμενο από Ανδρέα Μηταφίδη
Διευθυντή Ρυθμιστικών Θεμάτων
