Μόλις 5 χώρες μεταξύ 22 στην Ευρωπαϊκή Ένωση για τις οποίες υπάρχουν στοιχεία έχουν προχωρήσει σε ιδιωτικοποίηση των δικτύων μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Πρόκειται για τις χώρες της κρίσης, δηλαδή τις Ιταλία, Πορτογαλία και Ισπανία καθώς επίσης για την Γερμανία και την Μ. Βρετανία.
Τα στοιχεία αυτά προκύπτουν από υπόμνημα που κατέθεσε η ΓΕΝΟΠ ΔΕΗ, υπεραμυνόμενη του δημοσίου χαρακτήρα των δικτύων μεταφοράς στην επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής, όπου ψηφίστηκε επί της αρχής το νομοσχέδιο για την ιδιωτικοποίηση τουΑΔΜΗΕ.
Σύμφωνα ωστόσο με τις πληροφορίες, το σχετικό νομοσχέδιο που επρόκειτο να εισαχθεί αύριο - μεθαύριο στην ολομέλεια της Βουλήςδεν θα προχωρήσει τουλάχιστον μέχρι τα τέλη Ιανουαρίου-Φεβρουαρίου.
Η επίσημη δικαιολογία που προβάλλεται από την κυβέρνηση είναι ότι η ψήφιση του νόμου δεν μπορεί να προχωρήσει απόντος του ΥΠΕΚΑ, Γιάννη Μανιάτη, ο οποίος θα βρίσκεται στις Βρυξέλλες.
Επί του πρακτέου η αιτία για την αναβολή εδράζεται στις «αντιστάσεις» που εμφανίζονται να προβάλλουν συγκεκριμένοι βουλευτές του ΠΑΣΟΚ, παρότι το κόμμα έχει εκφραστεί ανοιχτά υπέρ της ιδιωτικοποίησης και έχει δηλώσει ότι θα το ψηφίσει. Με το σενάριο πρόωρων εκλογών να βρίσκεται στο προσκήνιο και την ιδιωτικοποίηση του ΑΔΜΗΕ να τοποθετείται χρονικά τον Ιούνιο, η ανησυχία έγκειται στην τυχόν ύπαρξηδιαρροών που θα κλονίσουν την οριακή πλειοψηφία στην κυβέρνηση.
Την ίδια στιγμή και επιδιώκοντας να μπλοκάρουν την ιδιωτικοποίηση του ΑΔΜΗΕ, περίπου 1.480 εργαζόμενοι του ΑΔΜΗΕ, αλλά και των υπόλοιπων θυγατρικών εταιρειών της ΔΕΗ ετοιμάζουν τη δική τουςνομική αντεπίθεση, με αιχμή την αλλαγή του ασφαλιστικού καθεστώτος.
Μέχρι στιγμής έχει κατατεθεί στο Συμβούλιο της Επικρατείας προσφυγή από συνταξιούχους της ΔΕΗ με την οποία ζητούν να ακυρωθεί η ιδιωτικοποίηση, καθώς στα πάγια της επιχείρησης έχει ενσωματωθεί η ασφαλιστική τους περιουσία. Επίσης, εξώδικα έχουν καταθέσει ηΈνωση Εργαζομένων του ΑΔΜΗΕ, ζητώντας να ανασταλεί κάθε ενέργεια πώλησης και να ξεκινήσει δημόσιος διάλογος, καθώς και οΣύλλογος πτυχιούχων μηχανικών της ΔΕΗ, ο οποίος έχει ζητήσει να επιστρέψει η κάλυψη των ασφαλιστικών τους υποχρεώσεων στην ίδια τη ΔΕΗ.
Σε υπόμνημα προς τα μέλη της Επιτροπής Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής, που έδωσε στη δημοσιότητα η ΓΕΝΟΠ ΔΕΗ, υπεραμύνεται του δημόσιου χαρακτήρα των δικτύων μεταφοράς, επισημαίνοντας πως η πώληση του ΑΔΜΗΕ δεν διασφαλίζει το δημόσιο συμφέρον και δίνει τη δυνατότητα στον ιδιώτη ιδιοκτήτη του δικτύου να «εκβιάζει κυβερνήσεις για αύξηση της τιμής με την απειλή διακοπών ρεύματος».
Κρατικά τα δίκτυα μεταφοράς ενέργειας παντού
Η ζέση που επιδεικνύει η ελληνική κυβέρνηση να βάλει ιδιώτη «στρατηγικό επενδυτή» στο δίκτυο μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας δημιουργεί συνειρμούς με τις περιπτώσεις της Πορτογαλίας, της Ιταλίαςκαι της Ισπανίας, τρεις χώρες που κηδεμονεύονται από τους δανειστές και ουσιαστικά υποχρεώθηκαν τα τελευταία χρόνια να ιδιωτικοποιήσουνεν μέρει ή εν όλω τη μεταφορά ρεύματος. Το ίδιο συνέβη και στηνΙρλανδία, η κυβέρνηση της οποίας ωστόσο ακύρωσε την ιδιωτικοποίηση.
Ιδιωτικά είναι σήμερα επίσης τα δίκτυα μεταφοράς στη Μεγάλη Βρετανία, όπου ιδιώτες έχουν φτιάξει και μικρότερες εταιρείες για να μεταφέρουν το ρεύμα από υπεράκτια αιολικά πάρκα, καθώς και στηΓερμανία, όπου επίσης υπάρχουν περισσότερα του ενός ιδιωτικά δίκτυα μεταφοράς.
Σε συνολικά 22 χώρες, ωστόσο, για τις οποίες υπάρχουν στοιχεία, οι 17έχουν υπό δημόσιο έλεγχο τα δίκτυα μεταφοράς θεωρώντας πως είναι στρατηγικής σημασίας και ταυτίζονται με την εθνική κυριαρχία.
- Έτσι στην Ολλανδία και τις σκανδιναβικές χώρες (Δανία, Σουηδία, Νορβηγία και Φινλανδία) τα δίκτυα υπάγονται σε 100% κρατικές επιχειρήσεις, των οποίων οι μετοχές ανήκουν στο υπουργείο Οικονομικών και Βιομηχανίας, είτε στα δημόσια ασφαλιστικά ταμεία.
- Στις περισσότερες χώρες της Ανατολικής Ευρώπης (Πολωνία, Τσεχία, Ρουμανία, Σλοβενία, Σλοβακία, Ουγγαρία) επίσης τα δίκτυα τελούν υπό κρατικό έλεγχο.
- Στην κεντρική Ευρώπη (Γαλλία, Αυστρία, Ελβετία, Βέλγιο, κ.ά.) τα δίκτυα ανήκουν επίσης στο κράτος.